Dil ve Konuşma Bozukluğu
Dil ve konuşma bozukluğu bir çok çocuğun gelişim döneminde gözlenen bir olgudur. Bebeklikte başlayan konuşma gelişimi bazı çocuklarda akranlarına göre yeteri kadar gelişme göstermeme, dil ve konuşma alanında sapmaları ifade etmek için kullanılır.
Dil ve konuşma bozukluğu nedir?
- Gelişimsel dil geriliği: bu bozukluk türünde dil henüz kazanım aşamasın da iken yetersizlik gözlenir. Çocuğun yeterli kelime hazinesi yoktur. Her çocuğun yaşına uygun kelime hazinesi olması gerekir. Bazı çocuklarda kelime sayısı akranlarına göre çok azdır. 3 yaşına gelmiş hala 10-20 kelime sayısına sahip çocuklar vardır. Dil ve konuşma bozukluğu sorunun önemli bir kısmını oluştururlar. İşitme kaybı, mental sorunlar, öğrenme sorunları, uyaran yoksunluğu, sürekli tv ve bilgsayarla vakit geçirme, arkadaş sayısının az olması dil geriliğinin oluşmasında önemli bir etkendir
- Artükülasyon bozukluğu: halk arasında pelteklik olarak da bilinir. Gelişimsel dil de olduğu gibi, her harfinde söylenme yaşı vardır. /B/ için söylenme yaşı 2 iken,/ s/harfi için 4 yaş olarak beklenir.Harfleri doğru söyleyememedir. Her harfin kelimin başında, orasında ve sonunda doğru olarak söylenmesi gerekir. Çocuklar hedef harf (fonem) için olgunluk çağına eriştikleri halde doğru söyleyemiyorlarsa artikülasyon bozukluğu var demektir. Terapilere 4 yaşından itibaren başlanır
- Kekemelik: yetişkin populasyon da en sık görülen dil ve konuşma bozukluğu dur. Konuşurken takılma, duraklama ve uzatmalar olarak bilinir. Bir diğer adı akıcı konuşma bozukluğudur. Konuşmanın çok hızlı olması da bir konuşma bozukluğudur
- Afazi: nüfusun yaşlanması ile birlikte görülme sıklığı da artmaktadır. Beyin felci ya da inme sonucunda konuşma, anlama,okuma, yazma yetilerinden her hangi birinin ya da bir kaçının bozulması olarak bilinir. Hastalarının çoğunun yaşlı olması, ek birçok sağlık sorunları yaşamaları terapiyi güçleştirmekle birlikte başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Terapi süresi genellikle 2 yılı aşmaktadır
- Ses bozuklukları: Sesin perdesinde, şiddetinde, kalitesinde bozulmalardır. Bozulma bu üç parametrede aynı anda görülebilir. Ya da bu üç parametreden herhangi birinde gözlenebilir. Bu bozukluğa genellikle kişinin sesini yanlış kullanması, sigara gibi etmenler yol açar. Ancak küçük bir grupta doğuştan getirilen hastalıklar da yol açabilir
Mehmet UYAR
Psikolog
Odyoloji (işitme) konuşma ve ses bozuklukları uzmanı
